Deniz ticaretinde yük gemilerinin maliyetleri ciddi boyutlara çıkmaktadır. Deniz taşımacılığında gemiye her daim ihtiyaç duyulmuştur, ancak bir gemi inşa ettirmenin maliyetli oluşu, çok uzun zaman alması ve gemi sahibi olmanın getirdiği riskler ve mali yükümlülük hiç de küçümsenecek gibi değildir. Bu yüzden çoğu zaman daha avantajlı olduğu için geminin kiralanması tercih edilmektedir.
Aslında bakılırsa yasa ile yeni düzenlemeler yapılmış olsa da, gemi kira sözleşmeleri deniz hukukumuz açısından yeni bir kavram değildir. Ülkemizde de geminin kira sözleşmesi yapılmak suretiyle temin edilmesi çoğunlukla başvurulan bir yol olmuştur.
Gemi kira sözleşmeleri yasal olarak 2012 yılında yürürlüğe giren Türk Ticaret Kanunu esaslarına tabidir. Bir önceki yasada sadece bir madde ile geçiştirilen gemi kira sözleşmesi, yeni yasada daha ayrıntılı düzenlemeler getirilmiştir. Ancak uygulamada Baltık ve Uluslararası Denizcilik Konseyi, kısaca BIMCO tarafından hazırlanan ve BARECON adı verilen standart sözleşme formları kullanılmaktadır. Bunların içinde en güncel olanı BARECON 2001’dir.
Gemi kira sözleşmesi yapıldığı zaman kiraya veren, gemiyi belli bir ücret karşılığında kiracının kullanımına bırakmış olmaktadır. Kiracı ise ödediği ücret karşılığında gemiyi kullanma hakkı elde etmektedir. Ancak kiraya veren, gemi ile birlikte gemi çalışanlarını da kiracının emrine vermeyi üstlenebilir. Ayrıca kiracı açısından, gemiyi sigortalatma yükümlülüğü bulunmaktadır.
Kiralanan gemi kiracıya, belirlenen tarihte ve yerde, denize elverişli koşullarda ve sözleşme ile kararlaştırılan amaca uygun olarak, kullanmaya hazır şekilde teslim edilmek zorundadır. Kiracı, gözetim ve denetim kuruluşlarından, geminin kiraya girişi esnasında tarafsız ve bağımsız bir gözle gemi kondisyon tespit çalışması talep edebilir.
Aynı şekilde kira sözleşmesi sonunda kiralanan gemi, teslim alınan koşullarda kiracı tarafından kiralayana teslim edilmek zorundadır. Bu durumda da kiralayan, gözetim ve denetim kuruluşlarından, geminin kiradan çıkışı esnasında tarafsız ve bağımsız bir gözle gemi kondisyon tespit çalışması talep edebilir.
Talep edilmesi durumunda ayrıca gözetim kuruluşları tarafından yakıt tespit çalışmaları kapsamında, yakıt tanklarının iskandil ölçümleri yapılmakta ve gemide bulunan yakıt tespit edilmektedir.
Eğitimli ve deneyimli, uzman bir kadro ve güçlü bir teknik altyapıya sahip olan kuruluşumuz, deniz survey hizmetleri kapsamında, müşterilerine kira giriş / çıkış gemi kondisyon ve yakıt tespiti hizmetleri de vermektedir.
